Walentynki - Geneza i ciekawostki
Walentyki, obchodzone co roku 14 lutego, są jednym z najbardziej rozpoznawalnych świąt na świecie, kojarzonym z miłością i romantyzmem. Jednak ich historia jest znacznie bardziej skomplikowana niż komercyjny wizerunek pełen czerwonych serc i czekoladek.
Początki w starożytnym Rzymie
Korzenie Walentynek sięgają starożytnego Rzymu i święta Luperkaliów, obchodzonego 15 lutego na cześć boga płodności, Fauna. Podczas tych obrzędów młodzi mężczyźni losowali imiona kobiet, z którymi spędzali następne dni w romantycznym związku. Kościół katolicki, chcąc zastąpić pogańskie obrzędy chrześcijańską tradycją, ustanowił dzień 14 lutego dniem świętego Walentego.
Kim był święty Walenty?
Tożsamość świętego Walentego nie jest jednoznaczna. Istnieje kilka wersji jego historii:
- Najbardziej popularna mówi o kapłanie Walentym, który w III wieku wbrew zakazowi cesarza Klaudiusza II udzielał ślubów młodym parom. Cesarz uznał, że małżeństwo osłabia lojalność żołnierzy i zakazał ich zawierania. Walenty został aresztowany i stracony 14 lutego.
- Inna legenda głosi, że Walenty pocieszał prześladowanych chrześcijan, a przed śmiercią napisał list do córki strażnika więziennego, który podpisał „Od Twojego Walentego” – co mogło dać początek dzisiejszej tradycji wysyłania kartek walentynkowych.
W 496 roku papież Gelazy I ustanowił 14 lutego dniem świętego Walentego, oficjalnie zastępując Luperkalia.
Walentynki na przestrzeni wieków
W średniowieczu wierzono, że 14 lutego to dzień, w którym ptaki zaczynają swoje gody, co dodatkowo ugruntowało skojarzenia tego dnia z miłością i zakochanymi. W Anglii i Francji popularne stało się wysyłanie miłosnych listów i wierszy.
W epoce nowożytnej tradycja ta nabrała bardziej komercyjnego charakteru. W XIX wieku w Wielkiej Brytanii zaczęto masowo produkować kartki walentynkowe, które szybko zyskały popularność w Europie i Stanach Zjednoczonych.
Ciekawostki o Walentynkach
- W Japonii i Korei Południowej Walentynki obchodzone są inaczej niż na Zachodzie. Kobiety wręczają mężczyznom czekoladki, a miesiąc później, 14 marca (tzw. Biały Dzień), mężczyźni rewanżują się prezentami.
- Pierwszą znaną kartkę walentynkową wysłał książę Orleanu, Karol, w 1415 roku do swojej żony z londyńskiego więzienia Tower.
- W Finlandii zamiast dnia zakochanych obchodzi się „Dzień Przyjaźni” („Ystävänpäivä”), gdzie ludzie wymieniają się kartkami i upominkami nie tylko z partnerami, ale także z przyjaciółmi.
- Każdego roku na Walentynki do Werony, miasta Romea i Julii, trafia około 100 000 listów adresowanych do fikcyjnej bohaterki dramatu Szekspira – Julii Capuletti.
- 14 lutego to jeden z najpopularniejszych dni na zaręczyny. Szacuje się, że w samych Stanach Zjednoczonych tego dnia oświadcza się około 6 milionów osób!
Walentynki dziś
Dziś Walentynki to jedno z najbardziej skomercjalizowanych świąt na świecie. W Stanach Zjednoczonych każdego roku wydaje się miliardy dolarów na prezenty, kartki, kwiaty i kolacje. Jednak niezależnie od tego, jak są obchodzone, ich główny cel pozostaje niezmienny – celebrowanie miłości i bliskości z ukochaną osobą.
Czy Walentynki są tylko świętem zakochanych? Dziś wiele osób świętuje ten dzień w gronie przyjaciół, rodziny lub jako okazję do okazania miłości nie tylko romantycznej, ale także przyjacielskiej i rodzinnej.