Kryzys szczepień na odrę w Polsce: UNICEF i lekarze alarmują o rosnącym zagrożeniu epidemicznym

W Polsce obserwuje się niepokojący trend spadku wyszczepialności przeciwko odrze, co prowadzi do utraty odporności populacyjnej i zwiększa ryzyko wybuchu epidemii tej groźnej choroby. Lekarze od dawna apelowali o konieczność szczepień, jednak obecnie alarm podnosi także UNICEF. Z danych za 2022 rok wynika, że tylko 91% dzieci otrzymało pierwszą dawkę szczepionki przeciw odrze, a zaledwie 77% otrzymało drugą dawkę, co jest znacząco poniżej bezpiecznego progu wynoszącego 95%.

Przyczyny spadku wyszczepialności

Profesor Ewa Majda-Stanisławska, kierowniczka Oddziału Chorób Zakaźnych, Tropikalnych i Pasożytniczych dla Dzieci w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu im. dr. Władysława Biegańskiego w Łodzi, podkreśla, że jednym z głównych problemów jest wzrost liczby dzieci nieszczepionych. Dodatkowym czynnikiem ryzyka jest intensywny ruch międzynarodowy, zwłaszcza w sezonie wakacyjnym, co prowadzi do napływu osób niezaszczepionych z zagranicy i zwiększa ryzyko wprowadzenia wirusa odry do Polski.

Rosnąca liczba zachorowań

Od kilku miesięcy w Polsce obserwuje się falę zachorowań na odrę. Od początku roku do chwili obecnej sanepid odnotował aż 232 przypadki odry, podczas gdy w analogicznym okresie roku ubiegłego było ich tylko 22. Profesor Ewelina Gowin z Oddziału Obserwacyjno-Zakaźnego Wielkopolskiego Centrum Pediatrii wyjaśnia, że szczepionka przeciw odrze jest bardzo skuteczna, a gdyby poziom wyszczepienia przekraczał 95%, przypadki zachorowań byłyby znikome. Każdy spadek poniżej tego poziomu prowadzi do powstawania ognisk choroby.

Problemy z gromadzeniem danych

Nowy Główny Inspektor Sanitarny, doktor Paweł Grzesiowski, wskazuje, że rzeczywista liczba niezaszczepionych osób może być wyższa niż wynika to z oficjalnych danych. Do końca 2023 roku dane na temat osób nieszczepionych w Polsce były gromadzone na podstawie deklaracji rodziców, którzy odmawiali szczepień. Wiele z tych deklaracji nie było aktualizowanych, a nie wszyscy rodzice składali takie deklaracje, co sprawia, że informacja o liczbie osób nieszczepionych była niepełna.

Nowe działania i przepisy

Aby poprawić sytuację, Inspekcja Sanitarna zmieniła sposób zbierania danych, a także zamierza skuteczniej docierać do rodzin niezaszczepionych dzieci i przypominać o konieczności szczepień. Wprowadzane zmiany w prawie mają umożliwić inspektorom sanitarnym nakładanie mandatów na rodziców odmawiających szczepień, co ma być bardziej skuteczne niż dotychczasowe grzywny.

Znaczenie odporności populacyjnej

Odporność populacyjna, czyli sytuacja, w której wystarczająco wysoki odsetek populacji jest zaszczepiony, jest kluczowa dla ochrony osób, które z różnych powodów nie mogą zostać zaszczepione, takich jak noworodki, osoby z osłabionym układem odpornościowym czy osoby, które mają przeciwwskazania medyczne do szczepień. Bez odpowiedniego poziomu wyszczepialności, te grupy są znacznie bardziej narażone na zachorowanie.

Apel o szczepienia

Lekarze oraz organizacje takie jak UNICEF apelują o konieczność podjęcia działań mających na celu zwiększenie poziomu wyszczepialności. Podkreślają, że szczepionki są jednym z najskuteczniejszych sposobów zapobiegania chorobom zakaźnym i że wysoki poziom wyszczepialności jest kluczowy dla ochrony zdrowia publicznego. Działania edukacyjne, kampanie informacyjne oraz wsparcie dla rodziców w podejmowaniu decyzji o szczepieniach są niezbędne, aby zapewnić, że każde dziecko będzie chronione przed odrą.

Podsumowanie

Spadająca wyszczepialność przeciwko odrze w Polsce stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego. Wprowadzenie nowych metod gromadzenia danych oraz zmiany w przepisach mają na celu poprawę sytuacji i zwiększenie poziomu wyszczepialności. Współpraca między lekarzami, organizacjami międzynarodowymi, władzami oraz rodzicami jest kluczowa, aby zapewnić ochronę przed odrą i innymi chorobami zakaźnymi.