Jeden z gatunków małp potrafi komunikować się za pomocą imion

Nowe badanie naukowe wykazało, że marmozety, małe nadrzewne ssaki naczelne, potrafią rozpoznać, kiedy inne osobniki zwracają się bezpośrednio do nich. To odkrycie, opisane w najnowszym numerze czasopisma Science, jest pierwszym przypadkiem wśród naczelnych, poza ludźmi, który dowodzi tak zaawansowanych zdolności komunikacyjnych.

Badania przeprowadzone przez zespół naukowców z Uniwersytetu Hebrajskiego pod kierunkiem dr Davida Omera ujawniają, że marmozety używają specyficznych dźwięków, zwanych „phee-calls”, aby przywoływać się nawzajem. Te dźwięki funkcjonują podobnie jak ludzkie imiona, ponieważ pozwalają zwierzętom identyfikować, kto zwraca się do kogo, co do tej pory zaobserwowano jedynie u ludzi, delfinów i słoni.

Eksperyment, który zmienił postrzeganie komunikacji naczelnych

Jak wyjaśnił dr Omer w rozmowie z CNN, eksperyment miał bardzo prostą konstrukcję. Dwie marmozety zostały umieszczone w tym samym pomieszczeniu, jednak oddzielono je barierą wizualną. Wkrótce zwierzęta zaczęły spontanicznie się ze sobą komunikować. Naukowcy nagrywali tę interakcję, a także komunikację marmozet z systemem komputerowym, analizując dokładnie, jak zwierzęta reagują na dźwięki.

Wyniki wykazały, że marmozety nie tylko kierują swoje odgłosy do konkretnych osobników, ale także potrafią rozpoznać, kiedy to one są wołane, i odpowiadać bardziej precyzyjnie. Ta zdolność do rozpoznawania, kiedy inne zwierzę zwraca się bezpośrednio do nich, stawia marmozety w gronie gatunków o wyjątkowo rozwiniętych zdolnościach komunikacyjnych.

Wokalizacja jako elastyczny proces uczenia się

Badania Omera i jego zespołu podważyły dotychczasowe przekonania, że wokalizacja u naczelnych jest w pełni genetycznie zdeterminowana. Nagrania komunikacji dziesięciu marmozet z trzech różnych grup rodzinnych wykazały, że marmozety są w stanie elastycznie modulować swoje dźwięki w zależności od sytuacji i adresata. Oznacza to, że te naczelne nie tylko korzystają z dźwięków jako formy samo-lokalizacji, ale także wykorzystują je do przekazywania informacji o specyficznym kontekście, co przypomina używanie ludzkich imion.

Co więcej, naukowcy odkryli, że marmozety z tej samej grupy rodzinnej używają podobnych dźwięków do zwracania się do różnych osobników, co przypomina ludzkie dialekty. Zaskakujące jest również to, że dorosłe niespokrewnione marmozety także uczą się tych specyficznych dźwięków od innych członków grupy, co dodatkowo podkreśla znaczenie procesu uczenia się w rozwoju ich komunikacji.

Nowe spojrzenie na ewolucję języka

Odkrycie, że marmozety mają swoje „imiona”, rzuca nowe światło na ewolucję języka i komunikacji społecznej. Jak podkreśla dr Omer, wcześniej sądzono, że język pojawił się nagle wyłącznie u ludzi, co wydawało się sprzeczne z teorią ewolucji. Jednak wyniki badań sugerują, że podstawy tej umiejętności mogły istnieć już u wspólnych przodków naczelnych, a język rozwijał się stopniowo.

Podobne zdolności do nadawania imion zaobserwowano wcześniej u afrykańskich słoni, co dodatkowo wzmacnia tezę, że nauka wokalna i identyfikowanie indywidualnych osobników na podstawie dźwięków nie jest unikalna dla człowieka.

Jednak Mickey Pardo, naukowiec badający komunikację u słoni, podkreśla, że potrzebne są dalsze badania, aby potwierdzić, czy marmozety rzeczywiście używają tych samych dźwięków dla konkretnych osobników w sposób, który można by porównać do ludzkiego używania imion.

Wnioski z badania

Odkrycie marmozet, które potrafią komunikować się z użyciem „imion”, jest kolejnym krokiem na drodze do zrozumienia, jak język i komunikacja ewoluowały w świecie zwierząt. „Im więcej gatunków zidentyfikujemy, które posiadają podobne zdolności, tym lepiej zrozumiemy czynniki doboru naturalnego, które wpływały na rozwój komunikacji u ludzi” – podsumowuje Pardo.

Dzięki tym badaniom dowiadujemy się, że procesy komunikacyjne, uważane dotąd za wyjątkowe dla ludzi, mogą mieć znacznie głębsze i bardziej złożone korzenie w świecie naczelnych, a ich badanie może dostarczyć cennych informacji o początkach języka.