Dieta wegańska i wegetariańska u dzieci – co mówią eksperci?

Temat zdrowego żywienia dzieci wrócił na pierwsze strony mediów w związku z przypadkiem trzylatki, która trafiła na oddział intensywnej terapii w szpitalu w Zielonej Górze z powodu skrajnego wygłodzenia. Rzeczniczka placówki potwierdziła, że rodzice stosowali u dziecka „restrykcyjną dietę owocową” ze względu na swoje przekonania.

Skrajne przypadki diet roślinnych

Instytut Matki i Dziecka stanowczo odradza stosowanie diety wegańskiej u małych dzieci, szczególnie poniżej trzeciego roku życia. Dieta wegetariańska w tej grupie wiekowej może być akceptowalna, jednak wymaga odpowiedniego zbilansowania, regularnych badań krwi oraz suplementacji – podkreśla dr Karol Makiel, dietetyk z Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie.

Dr Karol Makiel wyjaśnił, że skrajne diety roślinne, takie jak oparte wyłącznie na owocach, zawsze prowadza do poważnych niedoborów odżywczych. „Na takich dietach pojawiają się zaburzenia w układzie krwiotwórczym, przede wszystkim anemia megaloblastyczna z niedoboru witaminy B12 lub żelaza. W dalszym etapie dochodzi do niedowagi, zahamowania wzrostu i nieprawidłowości w funkcjonowaniu całego organizmu” – zaznaczył specjalista.

Dlaczego dieta wegańska nie jest zalecana?

Instytut Matki i Dziecka podkreśla, że dieta wegańska nie zaspokaja potrzeb rozwijającego się organizmu dziecka na kluczowe składniki odżywcze, takie jak:

Niedobory tych składników mogą prowadzić do anemii, osłabienia odporności, zaburzeń wzrostu, nieprawidłowości układu nerwowego, a nawet pogorszenia wzroku.

Czy dieta wegetariańska jest bezpieczna?

Dieta wegetariańska, która uwzględnia nabiał i jaja, może być bezpieczniejsza, pod warunkiem jej odpowiedniego zbilansowania. Jak podkreśla dr Makiel: „Jeżeli dziecko je nabiał i jaja, ma zapewnioną podaż aminokwasów oraz wapnia, ale ryzyko niedoboru witaminy B12 oraz żelaza nadal istnieje. Gdy spożywa także ryby, sytuacja ulega znacznej poprawie”.

Niemniej jednak wszelkie diety wykluczające, w tym wegetariańska, powinny być prowadzone pod kontrolą pediatry lub dietetyka. Konieczne jest także regularne monitorowanie stanu zdrowia dziecka poprzez badania krwi.

Rola ryb w diecie dziecka

Ryby są bogatym źródłem kwasów omega-3, które odgrywają kluczową rolę w rozwoju mózgu i układu nerwowego. Dr Makiel zwraca jednak uwagę na jakość spożywanych ryb: „Nie powinno się codziennie podawać dziecku ryb z Morza Bałtyckiego, ze względu na ryzyko kumulacji metali ciężkich”.

Suplementacja jest konieczna

Dr Makiel podkreśla, że w przypadku diet roślinnych, a szczególnie wegańskich, suplementacja jest niezbędna. Dotyczy to przede wszystkim:

„Przy czym mówię tutaj o osobach dorosłych, które są świadome swojej diety i regularnie wykonują badania krwi. W przypadku dzieci sytuacja jest znacznie bardziej skomplikowana i poważna, ponieważ ich zapotrzebowanie na składniki odżywcze jest znacznie wyższe” – dodaje specjalista.

Podsumowanie

Dieta wegańska nie jest zalecana przez Instytut Matki i Dziecka u dzieci do trzeciego roku życia. Dla starszych dzieci dieta wegetariańska może być rozważona, jednak wymaga stałego nadzoru lekarza lub dietetyka, odpowiedniego planowania oraz suplementacji. Kluczowe jest dbanie o regularne badania krwi i uświadamianie rodziców, że wszelkie diety wykluczające muszą być prowadzone świadomie, aby nie zagrażały zdrowiu dziecka.