David Lynch, wizjoner surrealistycznego kina, zmarł w wieku 78 Lat

David Lynch, reżyser i scenarzysta, który zrewolucjonizował amerykańskie kino mroczną, surrealistyczną wizją artystyczną w takich filmach jak „Blue Velvet” i „Mulholland Drive” oraz telewizję za sprawą kultowego serialu „Twin Peaks”, zmarł w wieku 78 lat. Informację o jego śmierci przekazała rodzina w poście na Facebooku: „Na świecie jest teraz wielka pustka, ponieważ nie ma go już z nami. Ale, jak on by powiedział: „Skup się na pączku, a nie na dziurze.”

W 2024 roku Lynch ujawnił, że zdiagnozowano u niego rozedmę płuc, spowodowaną całożyciowym nałogiem palenia papierosów, co uniemożliwiało mu opuszczanie domu i kontynuowanie pracy reżysera.

Przełomowe dzieła i dziedzictwo

Serial „Twin Peaks” oraz filmy takie jak „Blue Velvet”, „Zagubiona autostrada” i „Mulholland Drive” łączyły elementy horroru, filmu noir, zagadki kryminalnej i klasycznego surrealizmu. Lynch czerpał inspiracje od takich twórców jak Luis Buñuel, tworzył jednak dzieła o unikalnej, nieprzeniknionej logice narracyjnej.

Lynch rozpoczął karierę jako malarz i twórca krótkich filmów animowanych, zanim zadebiutował jako reżyser pełnometrażowy filmem „Głowa do wycierania” (1977). Ta czarna komedia z elementami horroru szybko stała się kultowym klasykiem nocnych seansów kinowych, zwracając uwagę Hollywood.

Jego kolejnym sukcesem był film „Człowiek słoń” (1980), poruszająca opowieść o zdeformowanym człowieku żyjącym w czasach wiktoriańskiej Anglii. Produkcja zdobyła osiem nominacji do Oscara, w tym dla Lyncha za najlepszy scenariusz adaptowany i reżyserię.

Nieco mniej udany okazał się jego film science fiction „Diuna” (1984), adaptacja powieści Franka Herberta. Po porażce finansowej Lynch powrócił jednak w wielkim stylu, realizując „Blue Velvet” (1986), film, który ustanowił jego status jako reżysera odważnego i bezkompromisowego.

Rewolucja w telewizji i kinie

W 1990 roku Lynch zrewolucjonizował amerykańską telewizję serialem „Twin Peaks”, który stworzył wspólnie z Markiem Frostem. Serial szybko zdobył rzeszę fanów i stał się fenomenem kulturowym, choć jego oglądalność spadła w drugim sezonie. W 2017 roku, po 25 latach, Lynch powrócił do „Twin Peaks”, realizując kontynuację dla Showtime.

Jego późniejsze filmy, takie jak „Zagubiona autostrada” (1997), „Mulholland Drive” (2001) i „Inland Empire” (2006), charakteryzowały się gęstą atmosferą, zagmatwaną narracją i skrajnie surrealistycznymi motywami. „Prosta historia” (1999), oparta na prawdziwych wydarzeniach, pokazała bardziej subtelną stronę twórczości Lyncha i była dowodem na to, że potrafi tworzyć dzieła mniej ekscentryczne, ale wciąż głęboko poruszające.

Inspiracje i działalność pozafilmowa

Lynch był także uznanym malarzem, kompozytorem i promotorem medytacji transcendentalnej, której poświęcił dużą część swojego życia. Założył Fundację Davida Lyncha, organizując koncerty charytatywne z udziałem takich gwiazd jak Paul McCartney czy Ringo Starr.

Mimo plotek o nowych projektach po zakończeniu „Twin Peaks” w 2017 roku, Lynch skupił się na tworzeniu teledysków, komponowaniu muzyki i rozwijaniu innych pasji, takich jak projektowanie klubów nocnych czy wydawanie kawy sygnowanej jego nazwiskiem.

Życie prywatne

David Lynch urodził się 20 stycznia 1946 roku w Missouli w stanie Montana. Był czterokrotnie żonaty i pozostawił dwie córki oraz dwóch synów.