Czarne skrzynki w samochodach

Od 7 lipca 2024 roku wszystkie nowo rejestrowane samochody osobowe i dostawcze do 3,5 ton będą musiały być wyposażone w rejestratory danych zdarzeń (EDR). Urządzenia te, nazywane potocznie "czarnymi skrzynkami", będą rejestrować parametry jazdy oraz okoliczności wypadków, co pomoże w ustaleniu ich przyczyn. Obowiązek ten wynika z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE), a od 7 stycznia 2026 roku obejmie także autobusy i pojazdy ciężarowe powyżej 3,5 ton.

EDR będą zapisywać dane z podróży, a w razie wypadku na stałe zapiszą w pamięci pięć sekund przed i po zdarzeniu. Dostęp do danych będą miały jedynie upoważnione osoby, takie jak służby ratunkowe, śledczy, eksperci od bezpieczeństwa ruchu drogowego, producenci pojazdów i warsztaty naprawcze.

Rejestratory będą monitorować różne parametry, takie jak: przyspieszenie wzdłużne i boczne, ruch obrotowy pojazdu, ciśnienie w układzie hamulcowym, kąt obrotu kierownicy, prędkość obrotową silnika, tryb pracy skrzyni biegów, stopień otwarcia lub zamknięcia przepustnicy, prędkość jazdy oraz moment obrotowy. Zapiszą także działanie systemów bezpieczeństwa, takich jak poduszki powietrzne i pasy bezpieczeństwa.

Policja ocenia, że obowiązkowe wyposażenie samochodów w EDR przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa na drogach. Dane z rejestratorów pomogą dokładniej ustalić przyczyny wypadków oraz zachowanie kierowców i pojazdów przed zdarzeniem. Informacje te mogą być również wykorzystywane jako dowody w sądzie oraz w analizach mających na celu opracowywanie nowych systemów bezpieczeństwa i szkolenie kierowców.

Zgodnie z przepisami unijnymi, producenci pojazdów muszą zapewnić ochronę danych z EDR przed manipulacją oraz ich anonimowość. Dane mają być dostępne w formacie nadającym się do odczytu maszynowego, bez możliwości identyfikacji osoby fizycznej. Producenci muszą także udostępniać dane techniczne i narzędzia diagnostyczne niezbędne do pozyskiwania i interpretacji danych z EDR oraz zapewnić ich ochronę przed nieautoryzowanym dostępem.

Eksperci z Instytutu Transportu Samochodowego uważają, że upowszechnienie EDR to ważny krok w kierunku poprawy bezpieczeństwa drogowego. Urządzenia te umożliwią skuteczniejsze działania prewencyjne, co przyczyni się do zmniejszenia liczby wypadków i poprawy bezpieczeństwa wszystkich użytkowników dróg.